Πρόπολη: Ένας άγνωστος σύμμαχος της υγείας σας
Η πρόπολη είναι μια κολλώδης ουσία, την οποία παράγουν οι μέλισσες. Αρχικά προέρχεται από την συλλογή ρητινωδών εκκρίσεων από τους φλοιούς φυτών, ενώ οι μέλισσες φροντίζουν να την εμπλουτίσουν με κερί, γύρη, ένζυμα και άλλες ουσίες. Χρησιμοποιείται προκειμένου να στεγανοποιηθεί και να απολυμανθεί το εσωτερικό της κυψέλης.
Η πρόπολη όμως δεν είναι σημαντική μόνο για τις μέλισσες αλλά και για τον άνθρωπο. Από την αρχαιότητα ακόμα (όταν ήταν γνωστή με το όνομα “μαύρο κερί) ήταν γνωστές οι θεραπευτικές της ιδιότητες. Χρησιμοποιήθηκε από αρκετούς λαούς της Μεσογείου ως φάρμακο, με πλούσια αντιφλεγμονώδη δράση, ο Ιπποκράτης την σύστηνε για την επάλειψη ελκών και εγκαυμάτων, ενώ τη χρησιμοποιούσαν εκτεταμένα και οι Ρωμαίοι στρατιώτες.
Σήμερα, ύστερα από μελέτες, έχει αποδειχθεί ότι η πρόπολη διαθέτει πλούσια αντιφλεγμονώδη δράση και διεγείρει την κινητικότητα των μακροφάγων κυττάρων του ανοσοποιητικού. Επίσης καταστέλλει κάποια ένζυμα, τα οποία επιτρέπουν σε μια φλεγμονή να αναπτυχθεί.
Ακόμα, διαθέτει αντι-ιικές ιδιότητες, ενώ η δραστικότητα της εναντίον των ιών ενισχύεται σημαντικά σε συνδυασμό με την γύρη και τον βασιλικό πολτό. Έχει πιστοποιημένη δράση κατά των ιών, συμπεριλαμβανομένου της γρίπης, του Η1Ν1 και Η1Ν3.
Επίσης, πιστοποιημένη είναι και η αντιμυκητιακή δράση της, η οποία έχει αποδειθχεί εναντίον του Candida albicans, τουTrichomonas vaginalis, κολοβακτηρίων και άλλων βακτηρίων, μυκήτων και παρασίτων. Ένα σημαντικό στοιχείο που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι ότι η μακροχρόνια χρήση πρόπολης δεν οδηγεί στην δημιουργία ανθεκτικών στελεχών παθογόνων μικροοργανισμών, ενώ καταστρέφει το ίδιο εύκολα παθογόνους μικροοργανισμούς που έχουν γίνει ανθεκτικοί στα αντιβιοτικά.
Επιπροσθέτως, γνωστή είναι και η αντιοξειδωτική δράση της, που εκδηλώνεται με την σάρωση των ελεύθερων ριζών οξυγόνου, ενώ παράλληλα, προστατεύει την βιταμίνη C από την οξείδωση. Μεγάλη είναι η βοήθεια που προσφέρει η πρόπολη και στο ανοσοποιητικό σύστημα, αφού διεγείρει και ενισχύει το γενικό και ειδικό ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ παράλληλα αυξάνει την ιντερφερόνη, προκαλώντας κυτταρική και χημική ανοσία. Τέλος, η πρόπολη, ειδικά σε συνδυασμό με την γύρη, βοηθάει στην καταπολέμηση των αλλεργικών συμπτωμάτων και στην σταδιακή ανοσοποίηση.
Το χρώμα της πρόπολης ποικίλει από κίτρινο-πράσινο, πορτοκαλο-πράσινο μέχρι καστανό και σκούρο καφέ, και εξαρτάται από το φυτό προέλευσής της, από τις προσμείξεις κεριού και γύρης αλλά και από τον χρόνο παραμονής της στην κυψέλη.
Τέλος, διαθέτει πολύπλοκη χημική σύσταση ( έχουν ανιχνευθεί περισσότερες από 300 χημικές ενώσεις) η οποία, όπως και οι φυσικές της ιδιότητες, έχει άμεση εξάρτηση από την χλωρίδα της κάθε περιοχής, καθώς διαφορετικά φυτά δίνουν και διαφορετικές δυνατότητες στις μέλισσες για συλλογή ρητινωδών εκκρίσεων.Αποτελείται κυρίως από ρητίνη (50%), κερί (30%), αιθέρια έλαια (10%), γύρη (5%). Τα υπόλοιπα συστατικά της είναι αρωματικές ουσίες, ζάχαρα, βάλσαμα, τερπένεια, αλειφατικά οξέα και οι εστέρες τους, φλαβόνες, ανόργανες ουσίες, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και άλλα γνωστά και άγνωστα συστατικά.